5.ΕΙΔΗΣΕΙΣ
ΝΕΑ ΠΑΡΑΤΑΣΗ : ΜΕΧΡΙ 02 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2018 ΓΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑΣ ΥΠΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ Ν4178/2013 ΚΑΙ ΝΕΟΣ ΝΟΜΟΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ Ν.4495/17 ΓΙΑ 2 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΚΑΘΕ ΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΤΟΣ 6 ΜΗΝΩΝ.
.............................................................................................................................................................
ΝΕΑ ΠΑΡΑΤΑΣΗ : 21 Ιουλίου 2017 ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Αρ. Φύλλου 2537 ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Αριθμ. οικ. 32969
Παράταση προθεσμίας υπαγωγής στο ν. 4178/ 2013 «Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης - Περι-
βαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α'174) και τροποποίηση της αριθμ. 2254/30-9-2013
απόφασης Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλο-ντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Διαδικα-
σία ηλεκτρονικής υποβολής των απαραίτητων δι-καιολογητικών για την υπαγωγή στο άρθρο 24 του
ν. 4178/2013 «Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμη-σης - Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις»
(ΦΕΚ Α΄ 174)» (ΦΕΚ Β΄ 2184), όπως ισχύει.
Άρθρο 1
Η προθεσμία υπαγωγής στις διατάξεις του ν. 4178/2013«Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης - Περιβαλ-
λοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις» (Α΄/174), για τιςκατηγορίες 1, 2, 4 και 5 του άρθρου 9 του ν. 4178/2013
παρατείνεται για εξήντα (60) ημέρες από την λήξη της προβλεπόμενης στο άρθρο 28 του ν. 4178/2013 προθε-σμίας,
όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, δηλαδή λήγει την 23η-9-2017 με την πάροδο συνολικά σαράντα εννέα (49)
μηνών και δεκαπέντε (15) ημερών από τη δημοσίευση του ν. 4178/2013.
.....................................................................Νέα παράταση: Τακτοποίηση αυθαιρέτων έως τις 2 Οκτωβρίου 2016
Η νέα ρύθμιση δεν θα περιλαμβάνει αλλαγές στο ύψος των προστίμων
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 18:16
Νέα παράταση αναμένεται ότι θα δώσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στον νόμο 4178/13 για την τακτοποίηση αυθαιρέτων. Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος κ. Γιάννης Τσιρώνης προσανατολίζεται να παρατείνει την προθεσμία υπαγωγής αυθαίρετων κτισμάτων έως τις 2 Οκτωβρίου 2016.
Η νέα ρύθμιση δεν θα περιλαμβάνει αλλαγές στο ύψος των προστίμων, όπως είχε προαναγγελθεί , καθώς τα επιτελεία των υπουργείων Περιβάλλοντος και Οικονομικών δεν έχουν ακόμη καταλήξει στον τρόπο που θα γίνει η διάκριση των οικονομικά ασθενέστερων, για τους οποίους θα προβλέπεται ευνοϊκότερη μεταχείριση. Η σχετική ρύθμιση σχεδιάζεται να περιληφθεί σε ένα από τα επόμενα νομοσχέδια που ετοιμάζει το υπουργείο.
Ως σήμερα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ), 941.470 αυθαίρετα έχουν υπαχθεί στους δύο τελευταίους νόμους τακτοποίησης (4014/11 και 4178/13). Οι εισπράξεις από παράβολα και πρόστιμα φτάνουν το 1,5 δισ. ευρώ, ενώ απομένουν να εισπραχθούν άλλα 1,8 δισ.
Νομιμοποίηση αυθαιρέτων και στον καιρό του ΣΥΡΙΖΑ
Ερχεται ρύθμιση για αναστολή κατεδαφίσεων κτισμάτων σε δάση ως την κύρωση των δασικών χαρτών
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 10/01/2016 05:45
Ερχεται εντός των επομένων ημερών η δέκατη ρύθμιση για τα αυθαίρετα, αυτή τη φορά με τη βούλα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Το ζήτημα παραμένει «καυτό» εδώ και περίπου 50 χρόνια. Ηταν το 1968 όταν είχε θεσπιστεί ο πρώτος νόμος για την τακτοποίηση αυθαιρέτων, ενώ από το 1977 και μετά διαιωνίζεται η κατ' εξακολούθηση νομοθέτηση, συνήθως ατελέσφορη, τόσο με την εναλλαγή των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠαΣοΚ όσο και τώρα με την «πρώτη και δεύτερη φορά Αριστερά».
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναμένεται να καταθέσει τη σχετική ρύθμιση στο επόμενο νομοσχέδιο που θα εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή. Απώτερος στόχος, πέρα από τον εισπρακτικό, είναι να βάλει ένα τέλος στην πολεοδομική παρανομία. Ωστόσο, η ιστορία έχει δείξει ότι μετά από κάθε ρύθμιση νομιμοποίησης εμφανίζεται μια νέα γενιά αυθαιρέτων, με πιο πρόσφατο και τρανταχτό το παράδειγμα της Μυκόνου, όπου αυθαίρετες βίλες άρχισαν να... φύονται στο νησί η μία μετά την άλλη «θεμελιώνοντας» πάνω στον νόμο Παπακωνσταντίνου (4014/11).
Παρά την προεκλογική ρητορική τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και των Οικολόγων Πρασίνων ενάντια στη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, ο οικολόγος αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος κ. Γιάννης Τσιρώνης εμφανίζεται να επιδιώκει νομοθετική πρόβλεψη η οποία, όπως υποστηρίζει, θα θέτει φραγμούς και αυστηρά κριτήρια για την υπαγωγή σε αυτήν των παράνομων κτισμάτων.
Η «τακτοποίηση» αυθαιρέτων θα εξαρτάται από τη φέρουσα ικανότητα κάθε περιοχής και θα υπαγορεύεται από χωροταξικά και περιβαλλοντικά κριτήρια. «Δεν μπορεί να έχει την ίδια αντιμετώπιση εκείνος που έχει 10% υπέρβαση της επιτρεπόμενης δόμησης με εκείνον που την έχει ξεπεράσει κατά 200% και μάλιστα να πληρώνουν περίπου το ίδιο πρόστιμο. Δεν είναι λογικό η τακτοποίηση ενός αυθαιρέτου να είναι φθηνότερη από την έκδοση άδειας δόμησης» δηλώνει στο «Βήμα» ο κ. Τσιρώνης.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό, η νέα ρύθμιση θα «κουμπώσει» με την πολεοδομική και χωροταξική μεταρρύθμιση που αποτελεί απαίτηση των δανειστών αλλά και με τα περιφερειακά χωροταξικά σχέδια (προσδιορίζουν τη διάρθρωση του χώρου σε επίπεδο Περιφέρειας), τα οποία ωστόσο δεν έχουν ολοκληρωθεί και βρίσκονται σε εκκρεμότητα εδώ και χρόνια.
«Είναι άλλο μια μικρή υπέρβαση στη δόμηση της τάξεως του 10% σε μια αραιοκατοικημένη περιοχή και άλλο στην πόλη, να έχει κάποιος κολλήσει στη μεσοτοιχία του γείτονα και να του στερεί το δικαίωμα δόμησης» σημειώνει ο κ. Τσιρώνης, τονίζοντας ότι σε κάθε περιοχή θα νομιμοποιείται συγκεκριμένος αριθμός αυθαιρέτων, ανάλογα με τα πόσα «αντέχει» με βάση τη φέρουσα ικανότητα.
Εκπτώσεις για τους μη έχοντες
Η νέα νομοθεσία για τα αυθαίρετα που ετοιμάζει η κυβέρνηση θα είχε ήδη εισαχθεί προς συζήτηση στη Βουλή αν δεν είχε «κολλήσει» σε μια διάταξη που αφορά την ελάφρυνση των προστίμων για τους μη έχοντες. Οπως αναφέρει ο κ. Τσιρώνης, επιθυμία της κυβέρνησης είναι να δώσει ένα κοινωνικό πρόσημο στη ρύθμιση και να υπάρξει διαφοροποίηση στα πρόστιμα για όσους ιδιοκτήτες δεν έχουν ακόμη υπαχθεί στον 4178/13 (η προθεσμία υπαγωγής λήγει στις 8 Φεβρουαρίου) διότι δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα.
Ωστόσο, από τα επιτελεία των υπουργείων Περιβάλλοντος και Οικονομικών αναζητείται ο τρόπος που θα γίνει η διάκριση ώστε να μη δημιουργείται αθέμιτη εύνοια για μια κατηγορία πολιτών και να μην ακυρωθεί η ρύθμιση από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) ως αντισυνταγματική.
Με τον χρόνο να πιέζει, αν δεν βρεθούν εγκαίρως τα κριτήρια για την ασφαλή καταγραφή της περιουσίας και των εισοδημάτων για τους «μη έχοντες», η νέα ρύθμιση θα κατατεθεί χωρίς την ευνοϊκή διάταξη, η οποία, όπως υπογραμμίζει ο κ. Τσιρώνης, θα περιληφθεί σε μια επόμενη τροπολογία.
Υψηλότερα πρόστιμα για τους έχοντες
Σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος, στην τροπολογία που θα κατατεθεί άμεσα θα προβλέπεται παράταση της προθεσμίας νομιμοποίησης αυθαιρέτων με αρχικά κλιμακωτή επιβάρυνση στα πρόστιμα για τις νέες υπαγωγές.
Για τους αυθαιρετούχους που δεν αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα και οι οποίοι δεν σπεύσουν να τα νομιμοποιήσουν πριν από τις 8 Φεβρουαρίου, όπως σημειώνει ο κ. Τσιρώνης, «τα πρόστιμα θα αυξηθούν». Πάντως διευκρινίζει ότι από τις νέες ρυθμίσεις δεν θα θιγούν όσοι ιδιοκτήτες έχουν ήδη υποβάλει σχετικό φάκελο.
Ως σήμερα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ), 941.470 αυθαίρετα έχουν υπαχθεί στους δύο τελευταίους νόμους τακτοποίησης. Οι εισπράξεις από παράβολα και πρόστιμα φτάνουν το 1,5 δισ. ευρώ, ενώ απομένουν να εισπραχθούν άλλα 1,8 δισ.
40 χρόνια νόμοι «τακτοποίησης»
Ο αναγκαστικός νόμος 410/1968 προέβλεπε την εξαίρεση από την κατεδάφιση όλων των αυθαίρετων κατασκευών εντός σχεδίου πόλεως. Περίπου δέκα χρόνια αργότερα ακολουθεί ο Ν. 720/1977, ο οποίος επίσης έδινε δυνατότητα γενικής εξαίρεσης από την κατεδάφιση, αλλά αυτή τη φορά όχι μόνο εντός αλλά και εκτός σχεδίου πόλεως (εξαιρούνταν αυθαίρετα σε αιγιαλό και δασικές εκτάσεις). Η ρύθμιση κρίθηκε αντισυνταγματική το 1980.
Ακολούθησε ο νόμος 1337/1983 που έθετε σε νέες βάσεις το πολεοδομικό δίκαιο, ο οποίος συμπληρώθηκε από τον 1521/1985 με τη δυνατότητα εξαίρεσης από την κατεδάφιση και νέων κατασκευών με μικρές παραβάσεις. Ωστόσο το ΣτΕ περιόρισε την ισχύ της ρύθμισης στα αυθαίρετα που είχαν ανεγερθεί πριν από το 1983.
Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο ακύρωσε και τους νόμους που ακολούθησαν τη δεκαετία του 2000 (Ν. 3044/2002 και 3775/2009). Ωστόσο έκρινε ως συνταγματικό τον νόμο Μπιρμπίλη (3840/2010) για τους ημιυπαίθριους, ο οποίος «τακτοποιούσε» παρανομίες εντός του νόμιμου περιγράμματος των κτιρίων. Ακολούθησαν ο Ν. 4014/11, ο οποίος ακυρώθηκε από το ΣτΕ, και ο εν ισχύ 4178/13.
Πηγή: https://www.tovima.gr/society/article/?aid=771986
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
αυθαιρέτων.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας με πρόεδρο την αντιπρόεδρο Ειρήνη Σαρπ και εισηγητή
τον Σύμβουλο Επικρατείας Δημήτρη Σκαλτσούνη, αναφέρουν κατ΄ αρχάς, ότι δεν
μπορεί να θεωρηθεί ότι οι διατάξεις του νέου νόμου 4178/2013 για τα αυθαίρετα
(αναστολή κυρώσεων για 30 χρόνια, κ.λπ.) ταυτίζονται με τις διατάξεις του
προγενέστερου νόμου 4014/2011 για τα αυθαίρετα, που κρίθηκαν αντισυνταγματικές
από την Ολομέλεια του ΣτΕ.
Άρα, συνεχίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι πρόκειται
ουσιαστικά για το ίδιο νομικό ζήτημα, αλλά ούτε μπορεί να θεωρηθεί ότι οι
διατάξεις του νόμου 4178/2013 είναι «πέρα από κάθε αμφιβολία
αντισυνταγματικές».
Ακόμη, σημειώνει η υπ΄ αριθμ. 242/2014 απόφαση του ΣτΕ, ότι συνεπώς πρέπει να
απορριφθούν ως αβάσιμοι οι λόγοι που προβάλλουν οι κάτοικοι.
Παράλληλα, οι δικαστές απέρριψαν την αίτηση των κατοίκων καθώς δεν
επικαλέστηκαν, ούτε απέδειξαν ότι θα υποστούν, ευθέως και αμέσως, από την
εκτέλεση των επίμαχων υπουργικών αποφάσεων, συγκεκριμένη και ανεπανόρθωτη ή
δυσχερώς επανόρθωση βλάβη, αν ευδοκιμήσει η κυρία προσφυγή που έχουν καταθέσει.
Ιούλ 29 2014 07:44 |
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Υπουργεία Οικονομικών & Περιβάλλοντος: Μπόνους έως 50%για αυθαίρετα 07/10/2013
Στην τελική ευθεία μπαίνει η κατάρτιση κοινής υπουργικής απόφασης των υπουργείων Περιβάλλοντος και Οικονομικών, που προβλέπει παροχή οικονομικού κινήτρου στους ιδιοκτήτες που εντάσσονται στις νέες ρυθμίσεις του νέου πολεοδομικού νομοσχεδίου, μαζί με τη νομιμοποίηση να κάνουν και «λίφτινγκ» στο αυθαίρετό τους.
Πληροφορίες της «Ε» από αρμόδιες πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος αναφέρουν ότι η κοινή υπουργική απόφαση θα προβλέπει ότι:
- Ποσοστό έως 50% της δαπάνης, που θα αντιστοιχεί σε πιστοποιημένες εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης είτε βελτίωσης της στατικής επάρκειας του κτηρίου, θα συμψηφίζονται με το πρόστιμο νομιμοποίησης.
- Το «μπόνους» για στατικές και
ενεργειακές εργασίες στα υπό νομιμοποίηση αυθαίρετα θα καλύψει όλους τους
ιδιοκτήτες που θα υπαχθούν για πρώτη φορά στο νέο νόμο του ΥΠΕΚΑ για τα
αυθαίρετα (ν. 4178/13) και θα χορηγείται για κτήρια που αποδεδειγμένα έχουν
ανεγερθεί προ του 2003.
- Δήλωση υλοποίησης των εργασιών, μαζί με προϋπολογισμό δαπάνης θα υποβάλλεται από ιδιώτη μηχανικό, κατά τη διαδικασία υπαγωγής του αυθαιρέτου στο νέο νόμο, μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος, ώστε μετά την αφαίρεση της δαπάνης εργασιών να διαμορφώνεται αναλόγως τόσο το ύψος του προστίμου όσο και το ύψος των δόσεων για την εξόφληση του εναπομείναντος προστίμου.
- Ο συμψηφισμός της δαπάνης εργασιών και του προστίμου θα ολοκληρώνεται με την κατάθεση τιμολογίων για αμοιβές υπηρεσιών, εργασίες και υλικά για την ενεργειακή αναβάθμιση, καθώς και για τη στατική επάρκεια του ακινήτου.
- Η χορήγηση του «μπόνους» εργασιών θα καλύψει όλους τους ιδιοκτήτες που θα ενταχθούν στο νέο νόμο, όπως επίσης αναδρομικά και τους περίπου 30.000 ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που έχουν ήδη καταθέσει δηλώσεις από τις 2 Σεπτεμβρίου 2013, που άρχισε η εφαρμογή του.
- Τα χρονικά όρια τόσο για την υποβολή δήλωσης εργασιών όσο και για την κατάθεση των τιμολογίων, μαζί με τεχνική έκθεση του μηχανικού, προς επιβεβαίωση υλοποίησής τους, θα είναι το ίδιο με το διάστημα εφαρμογής του νόμου για τα αυθαίρετα (ν. 4178/13), από τον Σεπτέμβριο του 2013 έως τον Φεβρουάριο του 2015, συνολικής διάρκειας 18 μηνών.
Το μπόνους για εργασίες στα αυθαίρετα προβλέπεται στο νόμο του υπουργείου Περιβάλλοντος, ενώ η έκδοση της κοινής υπουργικής απόφασης, που θα θέσει σε εφαρμογή το μέτρο, συμφωνήθηκε σε συνάντηση των γενικών γραμματέων των δύο υπουργείων Σωκράτη Αλεξιάδη και Χάρη Θεοχάρη. Για τη χορήγηση του οικονομικού κινήτρου διαπιστώνεται ότι:
1) Το μέτρο δεν θα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό.
2) θα δώσει ώθηση στη χειμαζόμενη οικοδομική δραστηριότητα και θα αποφέρει πρόσθετα έσοδα στα ασφαλιστικά και κρατικά ταμεία από εισπράξεις εργατικών εισφορών για τις απαιτούμενες εργασίες, ΦΠΑ υλικών, εργασιών, υπηρεσιών κ.λπ. και
3) θα αποτελέσει ισχυρό κίνητρο για χιλιάδες ιδιοκτήτες, που έχουν παλαιά αυθαίρετα, ώστε να ενταχθούν στις νέες ρυθμίσεις και να αυξηθούν τα έσοδα των προστίμων αυθαιρέτων.
Η εφαρμογή του νέου νόμου ισοδυναμεί «με τίτλους τέλους για τα αυθαίρετα» υποστήριξε ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Στ. Καλαφάτης, μιλώντας σε ενημερωτικές ημερίδες που διοργανώθηκαν με μεγάλη συμμετοχή, κυρίως μηχανικών, σε Κοζάνη, Θεσσαλονίκη και Κομοτηνή.
Ο ίδιος τόνισε ότι: «Στην πράξη για τον πολίτη αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει καμιά περίπτωση να μπορέσουν να μεταβιβαστούν, ούτε να αξιοποιηθούν ακίνητα που είναι αυθαίρετα ή έχουν αυθαιρεσίες.
Χάνονται λοιπόν περιουσιακά δικαιώματα τα οποία μόνο με την υπαγωγή στο νόμο μπορούν να ανακτηθούν». Ο κ.Καλαφάτης είπε ότι «αλλάζει τελείως η δυνατότητα ελέγχου για να εντοπιστεί η αυθαιρεσία. Νωρίτερα ή αργότερα η παρανομία θα εντοπιστεί, δεν θα εξισώνεται πλέον λόγω αδυναμίας ελέγχου εκείνος που αυθαιρετεί με εκείνον που ακολουθεί τη νομιμότητα. Έχει προβλεφθεί ένας πλήρης μηχανισμός, ένα οπλοστάσιο στη διάθεση της πολιτείας». Τα εργαλεία που θα χρησιμοποιήσει η πολιτεία για να εντοπίσει αυθαίρετα, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό, είναι: αεροφωτογραφίες για απόδειξη του χρόνου κατασκευής, ηλεκτρονική καταγραφή και έλεγχος για όλα τα κτήρια, ελεγκτές δόμησης για κάθε αδειοδότηση, βεβαίωση μηχανικού για όλες τις μεταβιβάσεις.
Ο νέος κύκλος δηλώσεων αυθαιρέτων συνδυάζεται με την ηλεκτρονική καταγραφή των αυθαιρέτων: οι δηλώσεις αυθαιρέτων θα καταχωρίζονται σε τέσσερις διαφορετικές ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, των υπουργείων Περιβάλλοντος, Οικονομικών, μέσω της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ), του Κτηματολογίου και της ΔΕΗ. Δημιουργείται για πρώτη φορά στα χρονικά η δυνατότητα διασταυρώσεων στοιχείων ακινήτων τόσο για πολεοδομικούς όσο και φορολογικούς σκοπούς.
Η ηλεκτρονική διασταύρωση των στοιχείων θα οδηγήσει και στον εντοπισμό των αδήλωτων αυθαιρέτων. Οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που δεν θα μπουν στις ρυθμίσεις τακτοποίησης και νομιμοποίησης θα έχουν συνδυαστικά προβλήματα με την Εφορία, αδυναμία μεταβίβασης του ακινήτου, ενώ παράλληλα θα αντιμετωπίσουν τα προβλεπόμενα αυστηρά πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης που προβλέπει η οικιστική νομοθεσία για τα αυθαίρετα. Σημειώνεται ότι στην ηλεκτρονική βάση του ΥΠΕΚΑ, τη λεγόμενη «ηλεκτρονική ταυτότητα» του κτηρίου, άμεσα θα καταγραφούν τα αυθαίρετα που θα δηλωθούν προς νομιμοποίηση.
Επίσης από τις επόμενες εβδομάδες θα κινηθεί η διαδικασία να δηλώνονται τα
ακίνητα σε περιπτώσεις μεταβιβάσεων και σταδιακά σε βάθος δεκαετίας προβλέπεται
καταγραφή συνολικά του κτηριοδομικού πλούτου της χώρα. Ελευθεροτυπία, 07/10/2013
Η βίβλος των αυθαιρέτων από το ΤΕΕ Δυτικής Μακεδονίας
17/09/2013
Με την εφαρμογή του νέου νόμου (4178/2013)
επιχειρείται να αρθούν τα προβλήματα που προκάλεσε ο προηγούμενος νόμος του
2011, ο οποίος και ακυρώθηκε από το ΣτΕ. Ήδη κατά τις πρώτες μέρες εφαρμογής
του νέου νόμου, κατατέθηκαν αρκετές χιλιάδες δηλώσεις, καθώς πολλοί ιδιοκτήτες
επιχειρούν να τακτοποιήσουν εκκρεμείς υποθέσεις, προκειμένου να προβούν σε
πώληση του ακινήτου τους.
Αξίζει να τονιστεί πως για πρώτη φορά δίδεται η δυνατότητα στον ιδιοκτήτη (και
στον εξουσιοδοτημένο μηχανικό) να παρακολουθεί όλη την πορεία τακτοποίησης του κινήτου του καθώς, με την πληρωμή του παραβόλου, η δήλωση αποκτά αριθμό ηλεκτρονικής ταυτοποίησης (κλειδάριθμο). Επιτρέπεται έτσι η ενημέρωση για την πορεία υπαγωγής στη ρύθμιση, την καταβολή των δόσεων, την καταχώριση των πληρωμών έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Η «Βίβλος» των Αυθαιρέτων
Εφόσον ενδιαφέρεστε για την νομιμοποίηση
αυθαιρεσιών στο ακίνητό σας, ο παρακάτω οδηγός του ΤΕΕ Δυτικής Μακεδονίας
παρέχει όλα τα απαραίτητα σημεία, που οφείλετε να γνωρίζετε.
1. Τα αυθαίρετα εντάσσονται στο νέο νόμο
ανάλογα με την ημερομηνία κατασκευής τους: Συγκεκριμένα αυθαίρετα που
ανεγέρθηκαν:
α) Πριν απ' την 9.6.1975 θα μπορούν να εξαιρεθούν μόνιμα από την κατεδάφιση με την πληρωμή μόνο ενός μικρού ποσού, το οποίο έχει οριστεί στα 500 ευρώ. Τα κτήρια αυτά να έχουν αποκλειστική χρήση κατοικίας.
β) Πριν απ' την 1.1.1983, ο ιδιοκτήτης τους εκτός από το ποσό των 500 ευρώ πρέπει να πληρώσει και το 15% του υπολογιζόμενου προστίμου.
γ) Πριν απ' τον Ιούλιο του 2011 (που άρχισε ο κύκλος των τακτοποιήσεων με τον προηγούμενο «νόμο Παπακωνσταντίνου» και το ΥΠΕΚΑ θέτει μετά την εφαρμογή του «κόκκινη γραμμή» για νέες νομιμοποιήσεις), οι ιδιοκτήτες θα πληρώνουν το υπολογιζόμενο πρόστιμο και θα εντάσσονται
ανάλογα με το μέγεθος τις παράβασης στις τρεις κατηγορίες (μικρής, μεσαίας,
μεγάλης παράβασης).
δ) Τα αυθαίρετα με ημερομηνία κατασκευής από 1.1.1983 έως 1.1.2003 θα έχουν μία έκπτωση στο υπολογιζόμενο πρόστιμο της τάξης του 20%.
2. Τα αυθαίρετα εντάσσονται στο νέο νόμο με
βάση και τη βαρύτητα της παράβασης: Ειδικότερα προβλέπεται:
α) Μικρές αυθαιρεσίες: Τακτοποιούνται για πάντα και χωρίς καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής, με την καταβολή ποσού 500 ευρώ. Υπάγονται παραβάσεις σε κτήρια με οικοδομική άδεια όπως για παράδειγμα πέργκολες, μπάρμπεκιου, χωρίσματα δωματίων με γυψοσανίδες κ.ά., παραβάσεις οι οποίες δεν μεταβάλλουν τον όγκο του κτίσματος και τη δομημένη επιφάνεια.
Η αλλαγή διαμερισμάτωσης δεν θεωρείται, πλέον, αυθαιρεσία.
β) Μεσαίες παραβάσεις: Αφορά υπέρβαση που δεν ξεπερνά το 40% της δόμησης ή το 20% του ύψους που ορίζει η οικοδομική άδεια. Σε αυτές τις περιπτώσεις περιλαμβάνονται οι περισσότεροι ημιυπαίθριοι. Το πρόστιμο υπολογίζεται με βάση το μέγεθος της αυθαιρεσίας. Υπάρχει καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής 3 εξάμηνα από την ισχύ του νόμου (μέχρι τον Φεβρουάριο του 2015). Η εξαίρεση από την κατεδάφιση είναι οριστική. Για την ολοκλήρωση της διαδικασίας η δήλωση πρέπει να ενταχθεί στην ηλεκτρονική
ταυτότητα κτηρίου.
γ) Μεγάλες παραβάσεις: Σε αυτή περιέχοντα τα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές που δεν διαθέτουν οικοδομική άδεια, καθώς και όσα έχουν άδεια αλλά η υπέρβαση δόμησης ή κάλυψης είναι περισσότερο από 40% από όσο προβλέπει η άδεια. Το πρόστιμο υπολογίζεται με βάση το μέγεθος της αυθαιρεσίας.
Υπάρχει καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής 3 εξάμηνα από την ισχύ του νόμου (μέχρι τον Φεβρουάριο του 2015). Τα κτήρια αυτά θα εξαιρούνται τις κατεδάφισης μόνο για 30 χρόνια. Το καθεστώς αυτό θα μπορεί να αλλάξει αν η περιοχή όπου είναι δομημένο το αυθαίρετο κτίσμα μπει στο σχέδιο και αν ο ιδιοκτήτης αγοράσει το απαραίτητο ποσό συντελεστή κάνοντας χρήση της τράπεζας γης. Προβλέπεται επίσης για τα αυθαίρετα αυτής της κατηγορίας έλεγχος εντός επταετίας υποχρεωτικά από τους αρμόδιους ελεγκτές δόμησης.
3. Το πρόστιμο υπολογίζεται με βάση την
αξία και την επιφάνεια του αυθαιρέτου: Το ενιαίο ειδικό πρόστιμο υπολογίζεται
με βάση το εμβαδόν, επί την τιμή ζώνης, που ίσχυε στην περιοχή του ακινήτου την 28/07/2011, ανεξαρτήτως της χρήσης αυτού, επί το συντελεστή 15% και επί τους συντελεστές τετραγωνιδίων, που ορίζονται στο νομοσχέδιο. Δηλαδή με βάση τον τύπο: Τετραγωνικά μέτρα Χ 15% Χ τιμή ζώνης Χ συντελεστές τετραγωνιδίων. Παράλληλα το παράβολο υπέρ του ελληνικού Δημοσίου, το οποίο αποτελεί έσοδο του κρατικού προϋπολογισμού και δεν επιστρέφεται σε καμία περίπτωση, διαμορφώνεται ανάλογα με την επιφάνεια του αυθαιρέτου από 500 ευρώ για μικρά διαμερίσματα μέχρι 10.000 ευρώ για αυθαίρετα μεγαθήρια μεγαλύτερα των 5.000 τ.μ.
4. Οι δόσεις των προστίμων είναι έως 102,δηλαδή εξόφληση σε 8,5 χρόνια για όσους σπεύσουν να δηλώσουν το αυθαίρετό τους. Οι δόσεις αποπληρωμής είναι είτε εξαμηνιαίες είτε μηνιαίες, ανάλογα με τις δυνατότητες των πολιτών. Οπότε όποιος υπαχθεί στον νέο νόμο:
α) Το πρώτο εξάμηνο από τη δημοσίευση του νόμου, το πρόστιμο καταβάλλεται εντός προθεσμίας 17 εξαμήνων, δηλαδή 102 μηνών.
β) Το δεύτερο εξάμηνο από τη δημοσίευση του
νόμου, το πρόστιμο πρέπει να καταβληθεί εντός 14 εξαμήνων, δηλαδή 84 μηνών.
γ)Το τρίτο εξάμηνο από τη δημοσίευση του νόμου το πρόστιμο καταβάλλεται εντός 10 εξαμήνων, δηλαδή 60 μηνών. Σε κάθε περίπτωση η ελάχιστη εξαμηνιαία δόση ορίζεται στα 300 ευρώ, δηλαδή 50 ευρώ το μήνα.
5. Ισχύουν εκπτώσεις με βάση τον τρόπο
καταβολής του προστίμου: Συγκεκριμένα:
α) Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής, μέσα στο πρώτο εξάμηνο, παρέχεται έκπτωση 20% επί του συνολικού προστίμου.
β) Εάνκαταβληθεί το 30% του προστίμου μέσα στο πρώτο εξάμηνο, η έκπτωση περιορίζεται στο 10% του προστίμου.
γ) Για κύρια και μοναδική κατοικία ιδιοκτήτη (μέχρι 70 τ.μ.+15.τ.μ. για κάθε τέκνο) σε οικισμούς άνω των 3.000 κατοίκων παρέχεται έκπτωση 60% του προστίμου.
6. Για ειδικές ομάδες του πληθυσμού ισχύουν
ξεχωριστές εκπτώσεις. Ειδικότερα :
α) ΑμεΑ 80% και άνω, έκπτωση 85%
β) ΑμεΑ 67% με ατομικό εισόδημα έως 18.000 ή οικογενειακό έως 24.000, έκπτωση 80% για την κύρια κατοικία.
γ) Παλιννοστούντες ομογενείς και μόνιμοι κάτοικοι Θράκης έκπτωση 80% για την κύρια κατοικία.
δ) Τέκνα παλιννοστούντων έκπτωση 50% για την κύρια κατοικία.
ε) Πολύτεκνοι, έκπτωση 80% για κύρια και 50% για τη δευτερεύουσα κατοικία.
ζ) Τρίτεκνοι με ατομικό εισόδημα έως 25.000 ή οικογενειακό έως 40.000 ευρώ, έκπτωση 70% για την κύρια κατοικία.
η)Μονογονεϊκές οικογένειες, με εισοδηματικά κριτήρια τριτέκνων έκπτωση 70% για την κύρια κατοικία.
θ) Μακροχρόνια άνεργοι, έκπτωση 30% για την κύρια κατοικία.
7. Οι 562.263 ιδιοκτήτες που δήλωσαν αυθαίρετα με τον προηγούμενο «νόμο Παπακωνσταντίνου» (ν. 4014/2011) καλούνται να ενταχθούν στο νέο νόμο 4178/2013: Το ΥΠΕΚΑ καλεί και τους 562.263 ιδιοκτήτες να δηλώσουν υπαγωγή στο νέο νόμο, ώστε να είναι «θωρακισμένοι» σε περίπτωση δικαστικής προσφυγής κατά της τακτοποίησης του αυθαιρέτου τους, καθώς ο «νόμος Παπακωνσταντίνου» έχει κριθεί αντισυνταγματικός από το Συμβούλιο της Επικρατείας και εντός του Σεπτεμβρίου αναμένεται να καθαρογραφεί και να τεθεί σε ισχύ η σχετική απόφαση.
Ειδικότερα από τους 562.263 ιδιοκτήτες:
α) Οι 389.659 ιδιοκτήτες που έχουν ήδη καταβάλει παράβολο και η διαδικασία εξόφλησης του προστίμου έχει ολοκληρωθεί είτε
βρίσκεται σε εξέλιξη καλούνται να υποβάλουν απλή δήλωση υπαγωγής στο νέο νόμο του ΥΠΕΚΑ. Η δήλωση θα γίνει με απλή συμπλήρωση ηλεκτρονικής φόρμας μέσω του συστήματος δηλώσεων αυθαιρέτων, που διαχειρίζεται το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, μέσω μηχανικού και το υπουργείο αναφέρει ότι θα έχει συμβολικό ή μηδενικό τίμημα, αφού πρόκειται για πολύ απλή διαδικασία.
β) Οι 172.572 δηλώσεις που έχουν γίνει με τον προηγούμενο «νόμο Παπακωνσταντίνου», το ΥΠΕΚΑ λέει ότι εφόσον δεν έχει καταβληθεί το προβλεπόμενο παράβολο, ακόμη και εάν βρίσκονται σε φάση επεξεργασίας θεωρούνται ως μη υποβληθείσες και πρέπει να
υποβληθούν ξανά από την αρχή, με το ανάλογο κόστος.
8. Προβλέπεται συμψηφισμός προστίμων
(μεταξύ των ν. 4014/2011 και ν. 4178/13) και ευνοϊκή ασφαλιστική και φορολογική αντιμετώπιση για όσους δηλώσουν: Ειδικότερα:
α) Οσοι είχαν ήδη κάνει χρήση των διατάξεων του 4014/11 και έχουν καταβάλει μέρος του ειδικού προστίμου θα μπορούν να υπαχθούν στον νέο νόμο με συμψηφισμό των καταβληθέντων ποσών.
β) Για αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσεις που δηλώνονται στο νόμο, δεν οφείλονται αναδρομικά βεβαιωμένες ασφαλιστικές εισφορές (ΙΚΑ κ.λπ.) και
οποιοσδήποτε φόρος, πρόστιμο ή τέλος. γ) Για κατοικίες, κατά τον υπολογισμό της αξίας προκειμένου να επιβληθεί οποιοσδήποτε φόρος (μεταβίβασης, κληρονομιάς, ακίνητης περιουσίας, ΤΑΠ, προσδιορισμός τεκμηρίου διαβίωσης), εφαρμόζεται μειωτικός συντελεστής 50% για όλους τους χώρους τόσο σε υπόγεια όσο και σε εσωτερικούς εξώστες και σοφίτες.
9. Ο νέος κύκλος δηλώσεων αυθαιρέτων
συνδυάζεται με την ηλεκτρονική καταγραφή των αυθαιρέτων: Οι δηλώσεις αυθαιρέτων θα καταχωρίζονται σε τέσσερις διαφορετικές ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, των υπουργείων Περιβάλλοντος, Οικονομικών, μέσω της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ), του Κτηματολογίου και της ΔΕΗ. Δημιουργείται πρώτη φορά στα χρονικά η δυνατότητα διασταυρώσεων στοιχείων ακινήτων τόσο για πολεοδομικούς όσο και φορολογικούς σκοπούς. Η ηλεκτρονική διασταύρωση των στοιχείων θα οδηγήσει και στον εντοπισμό των αδήλωτων αυθαιρέτων.
Οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που δεν θα μπουν στις ρυθμίσεις τακτοποίησης και νομιμοποίησης θα έχουν συνδυαστικά προβλήματα με την Εφορία, αδυναμία μεταβίβασης του ακινήτου, ενώ παράλληλα θα αντιμετωπίσουν τα προβλεπόμενα αυστηρά πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης που προβλέπει η οικιστική νομοθεσία για τα αυθαίρετα. Σημειώνεται ότι στην ηλεκτρονική βάση του ΥΠΕΚΑ, τη λεγόμενη «ηλεκτρονική ταυτότητα» του κτηρίου, άμεσα θα καταγραφούν τα αυθαίρετα που θα δηλωθούν προς νομιμοποίηση. Επίσης από τις επόμενες εβδομάδες
θα κινηθεί η διαδικασία να δηλώνονται τα ακίνητα σε περιπτώσεις μεταβιβάσεων και σταδιακά σε βάθος δεκαετίας προβλέπεται καταγραφή συνολικά του κτηριοδομικού πλούτου της χώρας.
10. Βαριές ποινές και πρόστιμα για όσους
δεν δηλώσουν το αυθαίρετό τους. Με ειδική διάταξη στο νέο νομοσχέδιο προβλέπεται πρόστιμο ανέγερσης ίσο με το 30% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και ετήσια πρόστιμα διατήρησης σε ποσοστό 5% της αξίας του αυθαιρέτου.
Ο εντοπισμός των αυθαιρέτων θα γίνεται από τους τακτικούς ελέγχους των ελεγκτών δόμησης. Επίσης από την υπηρεσία ελέγχου και κατεδαφίσεων αυθαιρέτων, που θα χρησιμοποιεί πλέον και δορυφορικές αποτυπώσεις του δομημένου περιβάλλοντος. Ο εντοπισμός του αυθαιρέτου θα είναι αναπόφευκτος με την εφαρμογή της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτηρίου, που θα είναι υποχρεωτική για όλες τις δικαιοπραξίες επί του ακινήτου και θα εκδίδεται με ευθύνη μηχανικού.
11. Δυνατότητα νομιμοποίησης και για εξ αδιαιρέτου ιδιοκτησίες: Στις εντός σχεδίου περιοχές κάθε ιδιοκτήτης είναι
υπεύθυνος να νομιμοποιήσει την αυθαιρεσία που έχει στο ακίνητό του. Στις εκτός σχεδίου περιοχές, όπου δεν επιτρέπεται η σύσταση οριζόντιας και κάθετης ιδιοκτησίας, ο κάθε ενδιαφερόμενος έχει τη δυνατότητα να τακτοποιήσει αυθαιρεσίες που τον αφορούν. Προβλέπεται επίσης η δυνατότητα στο 65% των συνιδιοκτητών ακινήτου να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη και να ζητήσουν με αγωγή τη σύσταση διηρημένων ιδιοκτησιών.
12. Τα αυθαίρετα του Δημοσίου και της
Εκκλησίας νομιμοποιούνται δωρεάν. Για τα δημόσια κτήρια οι νομιμοποιήσεις αυθαιρεσιών θα γίνονται χωρίς την καταβολή προστίμων. Οι ίδιες ευνοϊκές ρυθμίσεις θα ισχύσουν και για ακίνητα τα οποία έχουν μεταβιβαστεί προς εκποίηση στο ΤΑΙΠΕΔ. Συλλήβδην, χωρίς την καταβολή προστίμου ή παραβόλου νομιμοποιούνται τα αυθαίρετα της Εκκλησίας σε ναούς και μητροπολιτικά κτήρια, ενώ επανέρχεται η ναοδομία, χωρίς αρμοδιότητα αδειοδότησης ναών για ιδιώτες. Επίσης, χωρίς πρόστιμα νομιμοποιούνται και οι αυθαιρεσίες σε εγκαταστάσεις της ΔΕΗ Α.Ε.
Επίσης συστήνεται και πάλι Υπηρεσία Δόμησης στην Εκκλησία της Ελλάδας, η οποία θα ασκεί τις αρμοδιότητες του ν. 4030/11 περί νέου τρόπου έκδοσης αδειών δόμησης και ελέγχου κατασκευών. Θα εκδίδει άδεια δόμησης για μητροπολιτικά μέγαρα, ιερές μονές και ιερούς ναούς, εφόσον ανήκουν σε εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα και τα προσκτίσματά τους. Η Υπηρεσία Δόμησης της Εκκλησίας θα εποπτεύεται από το ΥΠΕΚΑ.
13. Δημιουργείται «Τράπεζα Γης» του Δημοσίου, η οποία θα διαχειρίζεται δικαιώματα ακινήτων με μεταφορά συντελεστή: Το ΥΠΕΚΑ θα εκδίδει τίτλο που ενσωματώνει το δικαίωμα μεταφοράς συντελεστή δόμησης. Ο τίτλος θα είναι ονομαστικός και θα μεταβιβάζεται αποκλειστικά μέσω της ηλεκτρονικής διαδικασίας της «Τράπεζας Γης», η οποία θα μπορεί: Να προβαίνει σε αγορά τίτλων δικαιώματος μεταφοράς συντελεστή δόμησης, με σκοπό τη δημιουργία ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων, τη δημιουργία χώρων στάθμευσης ιδίως σε περιοχές όπου υπάρχει πολεοδομική επιβάρυνση.Να μεταβιβάζει αποκτηθέντες τίτλους δικαιώματος μεταφοράς συντελεστή δόμησης για να νομιμοποιηθούν μεγάλες
πολεοδομικές παραβάσεις ή εξ ολοκλήρου αυθαίρετα κτίσματα εφόσον αυτά έχουν ενταχθεί στο νέο νόμο ή σε ωφελούμενα ακίνητα εντός Ζωνών Συγκέντρωσης Δικαιώματος Δόμησης. Να προβαίνει σε αγορά ακινήτων ή τμημάτων αυτών,ιδιοκτησίας οικοδομικών συνεταιρισμών ή ενώσεων οικοδομικών συνεταιρισμών που ολόκληρη η έκτασή τους ή μέρος αυτής βρίσκεται εντός ιδιωτικών δασικών εκτάσεων, με σκοπό τη δημιουργία τίτλων δικαιώματος μεταφοράς συντελεστή δόμησης. Αυτούς τους τίτλους θα παραχωρεί έναντι ανταλλάγματος στον συνεταιρισμό ή στην ένωση, προκειμένου να αποκτούν οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί δυνατότητα δόμησης. Του ΝίκουΧ.Ρουσανογλου kathimerini.gr